Tết thanh minh chính xác là ngày nào?

Rất nhiều bạn đọc gửi thư hỏi Ban biên tập để tìm hiểu chính xác tết thanh minh là ngày nào. Theo tài liệu mà tôi tham khảo được thì Thanh minh là lễ tiết hàng năm trong đời sống văn hóa truyền thống của người Á Đông, phát xuất từ Trung Quốc, sau ngày Lập xuân 45 ngày, sau ngày Đông chí 105 ngày.

Đối chiếu ngày tiết với ngày dương lịch thì ngày tiết tính theo hệ mặt trời có chênh một ngày vì theo dương lịch cứ bốn năm thì nhuận một ngày (tháng hai có 29 ngày, thay vì 28 ngày). Tiết Lập xuân bắt đầu vào ngày bốn hoặc năm tháng Hai dương lịch; còn tiết Đông chí bắt đầu vào ngày 22 hoặc 23 tháng Mười Hai dương lịch.

Tết thanh minh vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch của người Á Đông

Theo cách tính như trên thì Thanh minh có thể bắt đầu vào ngày năm hoặc sáu tháng Tư dương lịch. Cứ theo đó mà tính ra ngày Thanh minh. Theo âm lịch truyền thống Trung Quốc thì ngày này thường rơi vào ngày đầu tháng ba âm lịch. Nếu rơi đúng vào ngày mùng ba tháng Ba âm lịch thì gọi đó là ngày “Thanh minh đích thực”.

Ngoài ra thì ngày tết thanh minh mùng 3 tháng 3 âm lịch thì ở các nước Á Đông. Đặc biệt là Trung Quốc và Việt Nam có phong tục tảo mộ. Với đạo lý uống nước nhớ nguồn, từ xa xưa Tết Thanh minh đã trở thành lễ hội quan trọng, thiêng liêng, đi sâu vào tiềm thức của biết bao người Việt Nam trong và ngoài nước.

Thanh minh tuy không phải là cái tết lớn, nhưng lại gắn liền với đạo đức, với bổn phận con người Việt Nam – bổn phận của con cháu tưởng nhớ công lao của tổ phụ, của những người đi trước. Đây chính là ngày giỗ tổ chung để mọi người có dịp báo hiếu, trả nghĩa, gọi là đền đáp phần nào ơn sinh thành tạo dựng của tổ tiên.

Tết Thanh minh mang ý nghĩa cội nguồn, nhắc chúng ta không quên hướng về quê cha đất tổ. Người dân nhiều nơi kết hợp Tết Thanh minh với Tết Hàn thực, tức ngày bánh trôi bánh chay, được tổ chức vào ngày 3 tháng Ba âm lịch. Tuy nhiên, trên thực tế Tết Thanh minh đi theo quy luật vận hành của mặt trời – lịch dương, chứ không theo lịch mặt trăng – lịch âm, thường rơi vào ngày 4 hoặc ngày 5 của tháng Tư dương lịch. Nhưng tết thanh mình năm 2016 rơi vào ngày 9/4/2016.

Phong tục làm cỏ các phần mộ (lễ tảo mộ), sửa sang, thắp hương, đặt hoa quả thành kính tưởng nhớ ông bà tổ tiên là những hoạt động không thể thiếu trong ngày lễ quan trọng này.

Lễ vật dâng cúng Thanh minh

Theo ông Trịnh Yên, Ủy viên Hội Các dòng họ Việt Nam, Thanh minh như một ngày giỗ chung của mọi nhà nhằm báo hiếu trả nghĩa người quá cố. Dù đi làm ăn xa con cháu cũng cố về chăm sóc sinh phần tổ tiên. Với nhiều gia tộc, việc tảo mộ trong tiết Thanh minh được quy định rõ trong gia phả.

Cúng ở mộ tổ trước

Với các nhà tâm linh, Thanh minh vừa là dịp lễ, vừa là ngày mặt trời ở vị trí hoàng đạo, may mắn và người dân đi tảo mộ, tu chỉnh lại mộ phần tổ tiên với đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn. Với nhiều gia đình, lễ tảo mộ là dịp con cháu sum họp để thực hiện trách nhiệm, sự tận nghĩa, hiếu hạnh, thành kính với tổ tiên.

Trong gia tộc, phụ lão đi trước mang vàng hương, thanh niên đi sau đội mâm lễ, rồi thứ tự người già, trưởng nam, trưởng nữ, con cháu ruột nội ngoại, dâu rể. Người lớn thắp hương, sửa sang mộ phần, dâng hương hoa, vàng, nến…Con trẻ cũng theo đi tảo mộ để biết về gia tiên, dòng tộc. Phẩm vật cúng lễ tuy “tay xách, nách mang” nhưng không được thuê người giúp để thể hiện lòng thành với tiên tổ. Sau khi dâng hương tổ tiên, mọi người sẽ đi dâng hương một vòng những ngôi mộ không có người tới thăm, thể hiện tâm đức của người đang sống với người đã khuất.

Thượng tọa Thích Thanh Duệ (Giáo hội Phật giáo Việt Nam) hướng dẫn trong Văn khấn Việt Nam: Lễ cúng trong tiết Thanh minh gồm: Nước, hương đèn, trầu cau, tiền vàng, hoa quả... Khi đến nghĩa trang (hay khu vực mộ phần tổ tiên), gia chủ đặt lễ vào chỗ thờ chung, sau đó thắp hương, đèn vái các vị thần linh, thổ địa rồi khấn cầu cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát, độ trì cho con cháu mạnh khỏe an bình, bốn mùa không tật ách, tám tiết hưởng thanh bình.

Khi đến mộ phần, gia chủ đặt lễ vào am (nơi cúng chung), nếu không có thì dùng đôn (ghế) đặt lễ vật. Dân gian thường có 2 lễ: Một lễ quan niệm cúng sơn thần, thổ địa… cai quản để xin quan thần linh thổ địa cho phép tảo mộ, chăm chút, phát quang, sửa sang, bồi thổ phần mộ và độ cho vong linh được yên ổn, siêu thoát.

Theo ông Đặng Nam, Trung tâm UNESCO cổ học Phương Đông, các phần mộ nhiều khi cách xa, thăm viếng trọn vẹn mất cả ngày, cả tuần. Nhưng nếu đã đi cúng tại mộ phần thì phải thăm mộ tổ trước, rồi mới tới các mộ kế cận. Đứng lễ cúng tế nếu là họ tộc thì người già nhất họ sẽ dâng hương, cúng tế, rồi mới tới con cháu đồng tâm khấn vái. Nếu là gia đình thì trưởng nam dâng hương. Đợi hết 2/3 hương thì hóa vàng, hạ lễ và thụ lộc.

Nếu không có điều kiện đi tới các phần mộ thì có thể cúng Thanh minh tại nhà, hoặc nhà thờ họ rồi chia lộc cho con cháu để thể hiện tình cảm ruột rà, tình nghĩa. “Thanh minh như một ngày giỗ chung của mọi nhà nhằm báo hiếu trả nghĩa người quá cố. Dù đi làm ăn xa ai cũng cố về chăm sóc sinh phần tổ tiên, là dịp cha chú ôn chuyện xưa, dạy bảo con cháu, dâu rể biết về mộ phần, tên tuổi, vai vế của tổ tiên, về dòng họ phụng thờ. Với nhiều gia tộc, việc tảo mộ quy định rõ trong gia phả, cứ đúng ngày là con cháu phải về phụng sự, như sợi dây vô hình nối kết dòng họ”, ông Trịnh Yên cho biết.

Nên và không nên trong cúng Thanh minh

Cũng theo ông Đặng Nam, trong cúng Thanh minh, các gia chủ lưu ý một số điều sau:

Nên:

> Cúng Thanh minh bằng lễ chay, không nên làm lễ mặn bởi quan niệm được ăn chay, niệm Phật mới dễ siêu thoát.

> Nên sắm lễ chay với: Xôi chè, oản chuối, bánh trái, chai nước, gạo muối, bỏng, bơ, chén mật ong.

> Khi tảo mộ, nếu là mộ xây thì xin phép được bao sái mộ chí, sơn vẽ, tu sửa phần bị hư hỏng. Với mộ đất thì xin phép rẫy cỏ, đắp đất tôn cao…với tâm nguyện để mộ phát gia tộc mới thịnh vượng. Lưu ý: sơn, giấy, hoa ở mộ thường chọn màu đỏ để khu mộ vượng khí, đẹp và có tài lộc.

> Ngoài mộ phần thân quyến, nên thắp hương cả những ngôi mộ vô chủ, hoặc gần đó.

Không nên:

Tiết Thanh minh không nên mời thầy pháp, thầy chùa theo cúng lễ sinh tốn kém. Chỉ gia đình, họ tộc tự đi tảo mộ, tự khấn vái là được.

Theo các nhà tâm linh, Thanh minh là lễ tiết hàng năm, sau Lập xuân 45 ngày, sau ngày Đông chí 105 ngày. Năm nay, Thanh minh bắt đầu từ 22h ngày 4/4 dương lịch (24/2 âm lịch) và kết thúc vào khoảng ngày 20, hay 21/4 khi tiết Cốc vũ bắt đầu. Tiết Thanh minh trời thường quang đãng, sáng sủa, mưa phùn và nồm ẩm chấm dứt. Thanh minh vừa là dịp lễ, vừa là ngày mặt trời ở vị trí hoàng đạo, may mắn và người dân đi tảo mộ, tu chỉnh lại mộ phần tổ tiên với đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn.

Tảo mộ và những cấm kị quan trọng cần nhớ

Nếu bạn thường xuyên mơ thấy người thân hoặc bạn bè đã mất thì điều này cho thấy bạn cần phải đi tảo mộ của những người này ngay.

Tiết Thanh Minh không chỉ là thời gian để chúng ta tưởng nhớ lại tổ tiên, mà còn là thời gian để điều chỉnh lại phong thủy, bởi vì phong thủy chia làm hai loại: phong thủy âm và phong thủy dương. Nếu như một người cảm thấy mọi chuyện đều không thuận lợi, thường xuyên gặp trắc trở, tiết Thanh Minh đi tảo mộ, cúng bái Tổ tiên sẽ có tác dụng điều chỉnh lại phong thủy, thay đổi vận thế sau này.

Tiết Thanh Minh đi tảo mộ không chỉ để chúng ta tưởng nhớ lại tổ tiên…

Tiết Thanh Minh đi tảo mộ cần chú ý những điều sau đây:

1. Không nên đi cúng tế ở nơi hẻo lánh, tốt nhất nên đi những con đường mà mọi người hay đi để tránh gặp nguy hiểm. Hơn nữa, theo quan niệm phong thủy, đi đến những nơi như vậy sẽ dễ nhiễm tà khí, nếu như thật sự cần đi thì nên đi cùng nhiều người.

2. Khi đi cúng tế và tảo mộ cần phải chân thành, trên đường đi nếu có mộ, dù đi hay đứng lại đều cần phải lễ độ cung kính. Trong quá trình tảo mộ không nên làm lộn xộn quá nhiều các mảnh đất vụn đá vụn để tránh ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.

3. Mộ phần của tổ tiên cần phải được quét dọn cỏ dại, thêm đất mới và hoa tươi, đừng quên quét dọn cả phía sau mộ. Khi làm mới lại diện mạo của mộ phần, trong lòng nhất thiết phải thật cung kính.

4. Khi tảo mộ, không nên dẫm đạp lên mộ của nhà khác hoặc đá vào đồ cúng trên mộ của người khác, nếu không sẽ đem lại điều không may cho bản thân. Đặc biệt là những trẻ vị thành niên lại cần phải chú ý.

6. Những bạn có khí trường yếu, tốt nhất là về nhà bước qua chậu lửa hoặc rắc nước lá bưởi để xóa bỏ năng lượng xấu. Trong cuộc sống thường ngày chúng ta rất hay thấy có người đi tảo mộ về bị sốt hoặc cảm thấy không khỏe, cũng có thể dùng cách này để tránh.5. Nếu như con gái đi tảo mộ, tốt nhất là tránh trong thời kỳ hành kinh. Phụ nữ có thai cũng không nên đi tảo mộ.

7. Bởi vì tảo mộ cũng thường là khoảng thời gian người thân tụ tập lại với nhau, lúc này cần chú ý không được chụp ảnh tập thể ở xung quanh mộ.

8. Khi tảo mộ, cần chú ý sửa sang bốn phía của ngôi mộ. Thứ nhất là để tỏ lòng kính trọng với những người đã khuất, thứ hai là để xem xét tình hình của mộ. Nếu như xung quanh mộ có nước (nước có thể vào bên trong hoặc vũng nước rất sát mộ) sẽ có ảnh hưởng không tốt cho vận thế của của người đời sau.

9. Tiết Thanh Minh có một số cấm kỵ phong thủy thường gặp cần phải đặc biệt tuân thủ. Tiết Thanh Minh không nên mua giày (vì trong tiếng Trung giày và từ tà (tà khí) đọc giống nhau). Thêm vào đó, những ngày này âm khí rất nặng, do vậy không nên đi đêm, nếu như có việc cần đi phải đem theo một số vật tránh tà.

Văn khấn tảo mộ - đi thăm mộ vào tiêt Thanh Minh, Cuối Năm, hoặc ngày bất kỳ

Hàng năm, cứ vào dịp gần tết hoặc vào tiết Thanh Minh người Việt lại có thói quen đi tảo mộ

Tiết Thanh minh là một khái niệm trong công tác lập lịch của các nước phương Đông chịu ảnh hưởng của nền văn hóa Trung Hoa cổ đại. Nó là một trong số hai mươi tư tiết khí của các lịch Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên. Do vậy, tiết Thanh minh thực tế được tính theo cách tính của dương lịch hiện đại và nó thông thường bắt đầu vào ngày 4 hoặc 5 tháng 4 dương lịch tùy theo từng năm.

Ngoài việc tảo mộ vào tiết Thanh Minh, cứ đến gần cuối năm người Việt lại đi tảo mộ. Công việc chính của tảo mộ là sửa sang các ngôi mộ của tổ tiên cho được sạch sẽ. Người ta mang theo xẻng, cuốc để đắp lại nấm mồ cho đầy đặn, rẫy hết cỏ dại và những cây hoang mọc trùm lên mộ cũng như tránh không để cho các loài động vật hoang dã như rắn, chuột đào hang, làm tổ mà theo suy nghĩ của họ là có thể phạm tới linh hồn người đã khuất.

Sau đó, người tảo mộ thắp vài nén hương, đốt vàng mã hoặc đặt thêm bó hoa cho linh hồn người đã khuất. Trong những ngày này, khu nghĩa địa trở nên đông đúc và nhộn nhịp. Các cụ già thì lo khấn vái tổ tiên nơi phần mộ. Trẻ em cũng được theo cha mẹ hay ông bà đi tảo mộ, trước là để biết dần những ngôi mộ của gia tiên, sau là để tập cho chúng sự kính trọng tổ tiên qua tục viếng mộ. Những người quanh năm đi làm ăn xa cũng thường trở về vào dịp này (có thể sớm hơn một, hai ngày vì nhiều lý do khác nhau) để tảo mộ gia tiên và sum họp với gia đình. Bên cạnh những ngôi mộ được trông nom, chăm sóc cẩn thận, còn có những ngôi mộ vô chủ, không người thăm viếng. Những người đi viếng mộ thường cũng cắm cho các ngôi mộ này một nén hương.

Thăm viếng phần mộ tổ tiên cũng là nét đặc trưng của văn hóa cổ truyền, một tục lệ trong “đạo thờ ông bà” của dân tộc ta vốn từ lâu đã trở thành truyền thống. Dù tất bật thế nào đi chăng nữa trong cuộc mưu sinh, dù cả năm bôn ba làm ăn ở nơi xa, nhưng chốn quay về vẫn là gia đình.

Nhiều gia đình cho rằng mỗi dịp tảo mộ cũng là một dịp giãi bày với ông bà, tổ tiên những chuyện đã xảy đến trong năm với cả gia đình, dòng họ; cũng là để thành tâm mời ông bà tổ tiên chuẩn bị cùng về ăn Tết với gia đình.

Do đó, theo sau phong tục này ta có tục rước ông bà vào trưa ngày 30 âm lịch, và đưa ông bà ( Lễ hóa vàng), thường là vào trưa mùng 3 hoặc mùng 4, tùy theo tập quán ở mỗi địa phương, và nếp sống của mỗi gia đình.

Thường thì ngày tiễn đưa ông bà cũng là ngày cuối cùng của những ngày nghỉ ngơi vui Tết, mọi người trong gia đình lại quay trở về với cuộc sống thường nhật, với những công việc phải làm, cùng với lòng tin là sẽ được tổ tiên phù hộ cho những ngày tiếp sau đó.

Văn khấn mộ (Cuối năm, hoặc Thanh minh, hoặc thăm mộ)

Kính lạy:

- Ngài Kim niên Đương cai Thái tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào phán quan.

- Ngài bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương.

- Ngài bản xứ thần linh Thổ địa tôn thần.

- Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ long mạch Tôn thần, Tiền Chu tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh long, Hữu Bạch hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản ở trong xứ này.

Chúng con (Họ tên vợ, chồng)………………………………………………………………….

Địa chỉ…………………………………………………………………………………………………..

Sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Tôn thần, kính viếng vong linh là:

(Tên của Ông, bà, cha mẹ v.v…):……………………………………..Tuổi…………………

Tạ thế ngày……………… tháng…………. năm………………….

Phần mộ ký táng tại…………………………………………………………………………………

Nay nhân ngày………………(Ví dụ: Cuối năm, hoặc Thanh minh, hoặc thăm mộ) con xin cúi lạy Thần linh đất này, Thành hoàng bản thổ nơi đây, đất lành chim đậu, đức dày thanh cao, giữ lành công lao, có kết có phát nhờ vào thần quan, tôn thần long mạch cao sang, nhị thập tứ hướng nhị thập tứ sơn quanh vùng.

Chọn đây an táng mộ phần, thỏa yên muôn thủa, hồng ân đời đời, gia ân mãi mãi không thôi, chúng con xin có vài lời cầu xin: Bái tạ thủ mộ thần quan, cho chân linh dưỡng cho hài cốt nguyên vẹn toàn, phù hộ con cháu trần gian, an khang mạnh khỏe ăn làm gặp may. Âm dương cách trở, bát nước nén hương, biểu tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.

Phục duy cẩn cáo!

(Khấn 3 lần rồi đốt vàng tiền)

Chào mừng và rất vui các bạn đến với blog chia sẻ mình!

Tham quan du ngoạn từ Nam chí Bắc:

An Giang || Bà Rịa - Vũng Tàu || Bắc Giang || Bắc Kạn || Bạc Liêu || Bắc Ninh || Bến Tre || Bình Dương || Bình Định || Bình Phước || Bình Thuận || Cà Mau || Cao Bằng || Cần Thơ || Đà Nẵng || Đắk Lắk || Đắk Nông || Điện Biên || Đồng Nai || Đồng Tháp || Hà Giang || Hà Nam || Hà Tĩnh || Hải Dương || Hậu Giang || Hòa Bình || Hưng Yên || Khánh Hòa || Kiên Giang || Kon Tum || Lai Châu || Lâm Đồng || Lạng Sơn || Lào Cai || Long An || Về Miền Tây || Nam Định || Nghệ An || Ninh Bình || Ninh Thuận || Phú Thọ || Quảng Bình || Quảng Nam || Quảng Ngãi || Quảng Ninh || Quảng Trị || Sóc Trăng || Sơn La || Về Tây Nguyên || Tây Ninh || Thái Bình || Thái Nguyên || Thanh Hóa || Thừa Thiên Huế || Thành phố Hồ Chí Minh || Thủ Đô Hà Nội || Tiền Giang || Trà Vinh || Tuyên Quang || Vĩnh Long || Vĩnh Phúc || Yên Bái

|| || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Bộ sưu tập ảnh hot:

Album nghệ thuật Dương Quốc Định Full || Albums Quang Linh || Ảnh chỉ có Việt Nam || Ảnh cưới Collection || Ảnh đẹp Phương Tây || Ảnh đẹp Victoria’s Sceret tổng hợp || Ảnh độc cười ra nước mắt || Ảnh giải trí Châu Á || Ảnh giải trí Hàn Quốc || Ảnh giải trí Nhật Bản || Ảnh giải trí Thái Lan || Ảnh giải trí Trung Quốc || Ảnh nền PC || Ảnh nghệ thuật 3D || Ảnh Nude || Hoa đẹp bốn mùa nên xem || Hoa hậu thế giới Collection || Hoa hậu Việt Nam Collection || Hoa Phong Lan || Thư viện ảnh || Thời sự qua ảnh || Tranh đẹp của họa sĩ nổi tiếng

|| || || || || || || || || || || || || || || || || ||

Like bài viết nếu bạn thấy hay và có ích :

Admin: Haitaynamkg

Thích ngắm biển chiều hoàng hôn Tây Nam (Rạch Giá - Kiên Giang) và viết lách blog để chia sẻ kiến thức của nhân loại cùng mọi người. Sống thì phải lao động dù điều đó có thể đem lại cho bạn bao buồn vui... mệt mỏi... nghỉ ngơi chỉ để dành cho những người die thui...